Pfunzo ya Vhanikolai.
Tshivhidzo tsha Peregamo.
William Branham.Vhalani mulaedza...
Tshifhinga tsha Tshivhidzo tsha Peregamo.Ndzumbululo 2:15,
“Na iwe u na vho faraho pfunzo ya vhanikolai, tshine tsha vha tshithu tshe nda sanda.”Ni do zwi elelwa zwauri ndo zwi bvisela khagala kha tshifhinga tsha Efeso zwa uri ipfi, vhunikolai, ḽi bva kha madzina mavhili a tshi Gerika: Nikao ḽi amba uri u kunda, nahone Lao ḽi amba uri miraḓo y a tshivhidzo. Vhunikolai zwi amba urI, “u kunda miraḓo.” Zwino ndingani hetshi tshi tshithu tshi shushaho? Ndi tshithu tshi shushaho ngauri mudzimu ho ngo vhuya a isa Kereke yawe kha zwanḓa z w a murangaphanḓa o nangiwaho zwine zwa vha zwithu zwino anḓana na muhumbulo wa zwa politiki. O vhea Kereke yawe kha vhalondoti vho nangiwaho nga Mudzimu, vho ḓadzwaho nga muya, vhanna vha tshilaho nga Ipfi vhane vha ranga phanḓa vhathu nga u vha ṋea Ipfi. Ene ho ngo fhandekanya vhathu nga u vha khethulula nga maimo hu u itela uri vhathu vhanzhi vharangwe phanḓa nga vhotshifhe vhakhethwa. Ndi ngoho zwa uri vhurangaphanḓa vhu tea u vha vhukhethwa, fhedzi zwo tea u ralovho na kha phutheo yoṱhe guṱe. Ri tshi endela phanḓa, a hu na bulege kha Ipfi hune vhotshifhe kana vhafunzi kana vho raloho vhane vha ima vha vha vhapfumedzi vhukati ha Mudzimu na vhathu, kana uri hu nga vha hu na bulege hune vha fhandekanywa hone kha u rabela havho Murena. Mudzimu u ṱoḓa uri vhoṱhe vha mu fune nahone vha mu shumele vhe fhethu hu thihi. Vhunikolai vhulozwa kuitele kwo teaho nahone vhu a fhandekanya vhafunzi na vhathu ha konavho u ita vharangaphanḓa marena o kalualaho murahu ha uri vha vhe vha shumeli.
Zwino heyi pfunzo yo thoma sa nyito kha tshifhinga tsha u thoma tsha tshivhidzo. Zwi a vhonala zwauri thaidzo i wanala kha maipfi mavhili: a uri, “vha hulwane” (Presbyters) na “ vhalavhelesi vha zwoṱhe” (vhabishopo). Naho maṅwalo a tshi sumbedza uri hu na vhahulwane vha tshivhalo kha Kereke iṅw e n a iṅwe, vhaṅwe vho thoma (Ignatius e vhukati havho) vha tshi gudisa uri muhumbulo wa vhabishopo ndi wa u ḓivha zwoṱhe kana uri u vha na maanḓa nahone u kona u vha na ndangulo kha vhahulwane. Zwino ngoho ya mafhungo ndi ipfi “muhulwane” zwine zwa sumba uri hoyo muthu ndi nnyi, hu uri ipfi ḽa uri “mubishopo” ḽi sumba ofisi ya munna muthihi a fanaho. Muhulwane ndi munna. Mubishopo ndi ofisi ya onoyo munna. “Muhulwane” zwi ḓidzulela nahone zwo ḓowelea tshifhinga tshoṱhe uri zwiito zwi sumba fhedzi miṅwaha ya muthu nga u tevhelana hayo e kha Murena. Ndi muhulwane, hu si nga ṅwambo wa uri, o khethiwa kana uri o vheiwa, na zwiṅwevho., fhedzi ngauri ene ndi MUHULWANE e kha Murena. O no vha na tshenzhemo, o gudiswa, a si muthu muswa, u a fulufhedzea nga ṅwambo wa uri u na ndalukano na u konḓelela hune ha ṋea vhuṱanzi ha tshenzhemo ya vhutshilo hawe kha TshiKhristo.
Fhedzi aiwa, vhabishopo a vho ngo nambatela pfunzo ya Paulo, fhedzi vho ya kha u ṱalutshedza ha Paulo ha tshifhinga tshe a vhidza vhahulwane u bva Efeso uya Miletus kha Mishumo 20. Kha vese 17 maṅwalwa o ṅwalwa u pfi, “vhahulwane” vho vhidzwa, zwino kha vese 28 vha vhidzwa u pfi ndi “vhalavhelesi vha zwoṱhe” (vhabishopo). Nahone kha havha vhabishopo (a hu na u thimathima uri vha vha vha na muhumbulo wa politiki nahone vha na ḓora ḽa u nwa maanḓa) vhoima ngala uri Paulo o ṋea ṱhalutshedzo ya uri, “vha lavhelesi vha zwothe” vhuimo havho hu khou fhira ha vhahulwane vha tshivhidzo tsha hayani ngauri vha na maanḓa lwa tshiofisi henefho fhedzi kha tshivhidzo tsha havho. Kha vhabishopo o vha o no vha na maanḓa o engedzedzwaho u fhira vharangaphanḓa vhanzhi vha henefho hayani.
Haya maitele ho ngo vhuya a ṅwalwa kha maṅwalo kana ḓivhazwakale, naho zworalo munna wa tshiimo tshi nonga tsha Polycarp o vha a tshi tenda kha madzangano o raliho. Ngauralo, hezwo zwe zwa thoma sa nyito kha tshifhinga tsha Kereke ya u thoma zwo ḓo itwa pfunzo, nahone na ṋamusi itshe hone.Vhabishopo vha ḓiri vha na maanḓa a u langula vhathu nahone vha shuma navho nga nḓila ine vha ṱoḓa ngayo , vha tshi vha vhea hune vha ṱoḓa hone kha vhushumeli. Hezwi zwi khou hanedzana na vhurangaphanḓa ha Muya Mukhethwa We ari, “Fhandekanyani Nṋe Paulo na Baranaba ngauri mushumo une vha khou ita ndi nne ndo vha vhidzela wone.” Hezwi ndi ulwana-Ipfi na ulwana-Khristo.
Mateo 20 vs 25-28,
“Yesu ene a vha vhidza vhothe ari: Ni a ḓivha zwauri vhavhusi vha vhathu tshavho ndi u vhusa, na vhuhulwane tshavho ndi u ita maanḓa. Kha inwi zwi songo ralo. A funaho u vha muhulwane kha inwi a vhe ene a ni shumelaho A funa u vha muvhusi kha inwi ange mulanda waṋu Vhunga murwa muthu a songo ḓa a shumelwa, o ḓa u shumela vhaṅwe na u kumedza vhutshilo hawe uri a phuluse vhanzhi, na inwi ni ralo.Mateo 23:8-9,
“Inwi ni songo tenda u pfi Rabi, ngauri mufunzi waṋu ndi muthihi, inwi noṱhe ni vharathu na vhakomana Ni songo pfi khotsi fhano shangoni, ngauri khotsi -aṋu ndi muthihi a re ngei taḓulu.“ Uitela uri ri ṱanḓavhudze zwinwelele, litshani ndi ṱalutshedze Vhunikolai nga nḓila heyi.Ni a humbula uri kha Nzumbululo 13:3 iri yone:
“Nda vhona iṋwe ya dzila dziṱhoho dza ḽiḽa ḽivhanda yo rungiwa lwa u isa lufuni. Huno fuvhalo ḽayo ḽa u isa lufuni ḽa fhola. Shango ḽoṱhe ḽa sala ḽi tshi kanuka ḽiḽa ḽivhanda” Zwino ri vho zwi ḓivha zwauri ṱhoho yo huvhalaho ndi ya muvhuso wa vhupangwa ha Tshiroma, hoyo muvhuso muhulwane u na maanḓa kha zwa politiki shango loṱhe guthe. Heyi ṱhoho yo ḓo vuwa habe sa muvhuso wa kha siya ḽa zwa muya kha “Kereke ya Tshikhatolika ya Roma.” “Zwino ni zwi ṱhogomelese hezwi zwavhuḓi. Ndi mini tshe Roma ḽa vhupangwa ḽi kha zwa politiki ḽa ita uri ḽi bvelele? ”O fhandekanya a kunda.“ Heyo ndi mbeu ya Roma: u fhandekanya na u kunda. Maṋo awe a tsimbi o luma a mila. Ane a vha o luma a mila a nga si tsha ḓo dovha a vuwa u nga sa fhaḽa o lozwa Carthage nahone a mbo mu fukedza kha muno. Mbeu nthihi yeneyo ya tsimbi yo sala i khae afho a tshi vuwa sa kereke ya mazwifhi, ngauralo maitele awe a ḓidzulela u vha a fanaho ndi a u fhandekanya a kona u dzhia nga u a kunda hayo ndi one maitele a tshi Vhunikolai ngauralo Mudzimu u a zwi sanda.Zwino ndi mbuno i ḓivhaleaho zwavhuḓi na kha ḓivhazwakale zwauri vhukhakhi hovhu ho ri u swenda ha dzhena kerekeni, vhanna vho thoma u ṱaṱisana vha tshi toḓa zwidulo kha ofisi ya mubishopo, hu na mvelele dza uri hetshi tshidulo tshi khou ṋekedzwa avho vho gudesaho, vhanna vhare na lupfumo, thundu na mihumbulo kha zwa politiki. Mbekanyamishumo na ndivho dza vhathu zwo thoma u dzhia vhuimo ha vhuṱali ha Mudzimu na Muya mukhethwa u sa tsha vha na ndangulo. Izwi zwo vha zwithu zwivhi zwi ofhisaho, nga uri vhabishopo vho ḓo thoma uri a hu ṱoḓei vhakhristo vha na vhuthu ha u fulufhedzea uri vhafunze ipfi kana maṅwe maitele a zwiteṅwa zwa kerekeni, ngauri ndi miraḓo n a vhuṱambo hu re na ndeme. Hezwi zwo tendela vhanna vhare na vhuvhi uri vha kherukane dzinngu.
Hu na pfunzo dza u itwa nga vhathu dza u takulela nṱha vhabishopo u swika kha madzulo a siho kha maṅwalo. Tsho ḓo tevhelaho ndi u fhana madzina o khetheaho e a ḓo fhaṱela kha nzudzanyo ya zwa vhurereli, ngauri nga murahu ha tshi fhinga tshipfufhi ho ḓo vha na vhabishopo vhahulwane vhare nṱha ha vhabishopo na mufaratshanḓa wa Mupapa are nṱha ha vhabishopo vhahulwane ngauralo kha tshifhinga tsha Boniface 111 ho vha na mupapa nṱha ha vhoṱhe.
Miniha nga pfunzo dza vhanikolai na u ṱanganyiswa na Tshikhristo khathihi na Tshibabele mvelele dza hone ndi zwe Hesekiele a vhona kha ndima ya 8:10,
“Nde ndo dzhena nda lavhelesa, nda vhona zwothe zwifhanyiso zwa zwi khokhonono na zwa dziphukha zwa dzitshikha na zwa midzimu yoṱhe ya lushaka lwa Isiraele, zwo nwaliwa kha luvhondo thungo dzoṱhe”
Nzumbululo 18:2,
“A ṱavha mukosi nga ipfi ḽa maanḓa a ri: ḽowa, ḽowa, babele ḽihulu! ḽo no vha vhudzulo ha zwirunzi zwivhi, ndi tshitumba tsha mimuya yoṱhe ya dzitshika, ndi tshitumba tsha maṋoni oṱhe a dzitshika a vhengiwaho”Zwino heyi pfunzo ya vhanikolai, hoyu mulayo we wa vhewa kerekeni, a wo ngo takadza vhathu vhanzhi ngauri vho vha vha tshi kona u vhala maṅwalo a kale kana thero kha Ipfi ḽo ṅwalwaho nga muthu ane a ofha mudzimu. Zwino kereke yo ita mini? Yo ḓo pandela vhagudisi vho lugaho nahone vha fhisa na dzibivhili. Vho ri, “zwi dzhia pfunzo ya nṱhesa u vhala na u pfesesa Ipfi. Ndi ngani na Petro na ene o amba a ri zwithu zwinzhi zwe Paulo a ṅwala zwi a konḓa u zwi pfesesa.” Nga murahu ha u dzhia Ipfi ḽa bva kha vhathu, A zwo ngo fhedza tshifhinga tshingafhani vhathu vho vha vha tshi vho thetshelesa fhedzi kha zwine zwa ambiwa nga mufunzi, na u ita zwine mufunzi a vha o amba zwone. Vho vhidza zwenezwo uri ndi Mudzimu na Ipfi Ḽawe.Vha dzhia mihumbulo na vhutshilo ha vhathu nahone vha vha ita vhalanda vha vhotshifhe vhane vha shengedza vhathu.
Zwino kharali ni tshi ṱoda vhuṱanzi ha uri kereke ya khatolika i khou ṱoḓa vhutshilo na mihumbulo ya vhathu nga u vha kombetshedza, sokounu thetshelesa khaṱhulo ya Theodosius X. khaṱhulo ya Uthoma ya Theodosius.
Khaṱhulo ya u thoma ya Theodosius (Heyi khaṱhulo yo ṋekedzwa nga tshihaḓu nga murahu ha u lovhedzwa hawe nga Kereke ya u thoma ya Roma.) Vhoriṋe ri vhavhusi vhararu vha Roma ri khou ṱoḓa uri vhathu vhashu vha tevhedzele vhurereli ho funzwaho nga Mukhethwa Petro kha vha Roma, tshine tsha tshithu tsho vhulungwaho kha sialala nahone zwi a themendelwa zwazwino nga mupapa, Damasus wa Roma, na Petro, mubishopo wa Alexandria, munna wa muaphostola mukhethwa u ya nga ha gudedzi ḽa vhaaphostola, na pfunzo ya mafhungo maḓifha; Kha ri tende kha madzina mararu a ṱhoho nthihi ya Mudzimu, dzina ḽa Khotsi, ḽa murwa, na muya mukhethwa, kha u eḓana ha vhuhulwane ha vhukhethwa vhuraru. Ri khou vhofha ḽa uri vhatevheli vha holu lutendo vha vhidzwe nga u pfi vhakhristo vha Tshikatolika; ri a isa luswayo kha vhatevheli vhoṱhe vha sa pfadzi vha vhuṅwe vhurereli hure na dzina ḽa mipengo, nahone ra hanisa hune vha kuvhanganela hone vha tshi rabela nga dzina ḽa dzikereke. “Nga nṋdani ha u laṱwa nga khaṱhulo khethwa, vha tea u lavhelela u badela huhulwane lune maaṋda ashu, ri tshi rangwa phaṋda nga vhuṱali ha ḽiṱaḓulu ri ḓo zwi humbula zwavhuḓi uri ri vha pfisa hani vhutungu...”
Milayo ya fumiṱhanu ya u gwevhela thambo ye Khosi ya Roma ya ita kha miṅwaha minzhi yo fareledza vhaivangeli kha ḽa pfanelo dzavho dzoṱhe dza u dzhenelela kha vhurereli ha havho, vha vha ntsha dziofisini dzoṱhe dza u shumela vhathu kana muvhuso, nahone vha vha shushedza nga u ri vha ḓo badela dzimbadelo, u dzhielwa thundu, u shakuliswa kana u tou vhulahwa.
Ni a ḓivha uri ndi mini? Ri kho ya kha nḓila heneyo ṋamusi.
Kereke ya khatolika ya Tshiroma i ḓivhidza uri ndi yone mme a dzi kereke dzoṱhe. U ḓivhidza ene uri u kereke ya mathomo. Heyi ndi ngoho yo ḓalaho. O vha Kereke ya mathomo ya Roma ye ya gunea ya humela murahu ya dzhena kha tshivhi. O vha ene wa u thoma u ita dzangano. Nga ngomu hawe ho wanala maitele na dzipfunzo dza Vhunikolai. A hu na ane a nga hanedza zwa uri ndi mme. Ndi ene mme nahone o bveledza vhana vha vhasidzana. Zwino ṅwana wa musidzana u bva kha musadzi. Musadzi o mbaraho khanzu tswuku o dzulaho kha zwikwara zwa sumbe zwire Roma. Ndi ene phombwe nahone o beba vhana vha vhasidzana. Havho vhananyana ndi dzikereke dzine dza khou gwalaba dze dza bva khae dza dovha dza humela murahu kha u ita madzangano na Vhunikolai. Hoyu mme a dzikereke dza vhana vha vhasidzana u pfi ndi phombwe. Hoyu ndi ene musadzi we a si fulufhedzee kha muano wa mbingano yawe. O vha o vhingwa nga Mudzimu a mbo bvela nnḓa a i t a v h uṱonḓolo na Diabolo nahone kha vhuṱonḓolo hawe a beba vhana vha vhasidzana vhane vha nga ene. Hovhu vhukonani ha mme na ṅwananyana vhu hanedzana na Ipfi, vhu sanda Muya ha fhedzisela nga ulwana-Khristo. Ee, ULWANAKHRISTO.
Zwino ndi sa athu uya kule nga maaṋda ndi khou ṱoḓa u amba uri havha vhabishopo vha u thoma vho vha vha tshi humbula uri vha nṱha ha Ipfi. Vho vha vha tshi vhudza vhathu uri vha nga kona u hangwela zwivhi zwavho kharali vha nga bula hezwo zwivhi. Hezwo a zwo ngo vhuya zwa vha ngoho. Vho thoma u lovhedza dzi tshie nga miṅwaha ya ḓanambili yo fhiraho. Vho thoma u ita ndovhedzo ya ludovhe kha lushaka. A zwi mangadzi vhathu vho ṱangana ṱhoho ṋamusi. Kharali vho vha vho ṱangana na zwenezwiḽa, vhe tsinisa na Phenthekhoste, zwazwino vha kha vhuimo vhu shushaho nahone vho hanganea nga maanḓa, ri tshi tou vha kule na ngoho ya u thoma nga miṅwaha ya gidimbili.
Oo! Kereke ya Mudzimu, hu na fulufhelo ḽithihi fhedzi. Humelani murahu kha Ipfi ni dzule naḽo.
Vhalani mulaedza...
Tshifhinga tsha Tshivhidzo tsha Peregamo.
