Maysa a propeta’s vindikasion.

Pearry Green.

Iti Exodo 3:13-14, makitatayo no siasino ti nangideklara ken ni Moises a maysa a propeta idi simmalog kadagiti annak ti Israel,

13 Kinuna ni Moises, “Inton innak kadagiti Israelita ket ibagak kadakuada nga imbaonnak ti Dios dagiti kapuonanda, ket saludsodenda ti naganmo, ania ti ibagak?”
14 Kinuna ti Dios, “Siak ti siak. Daytoy ti ibagamto kadagiti Israelita, ‘Imbaonnak ti mangawag iti bagina iti SIAK.’

Siasino ti nangpalinteg ken Moises? Nangalada kadi iti botos ket immanamongda nga isu ket maysa a propeta? Timmakder kadi ni Faraon ket indeklarana nga isu ket maysa a propeta nga imbaon manipud iti Dios? Saan, vindikaren ni Moises babaen iti imbaga ti Dios kenkuana ket dayta laeng ti masapul nga itultuloy ni Moises. Ngem laglagipenyo a naikari dagiti annak ti Israel a manangispal. Isu a kalpasan ti panangiturong ni Moises kadakuada manipud Egipto, ken iti ballasiw ti Nalabaga a Baybay, kiniddawna iti Dios a pakanen ida iti pugo ken manna, inawatna dagiti Sangapulo a Bilin a namilagruan a naikitikit iti bato, ket intedna kadakuada, maulit-ulit, ti Sao ti Apo, adu pay laeng dagiti saan a mamati kenkuana a tao ti Dios.

Kasano a ti kasta a banag ket agbalin? Gapu laeng ta kayatda nga adda mang-vindikaren kenkuana. Dinamagda no kasano a maammuanda nga immay ti Sao ti Dios ken ni Moises. Awan koma ti panagduadua kalpasan amin a nakitada, ngem kaskasdi a nagduaduada. Adda pammatida iti Dios ken ti panangsalimetmetna iti Saona, kaskasdi a dida patien a ni Moises ket propeta ti Dios iti sango ti nakaad-adu nga ebidensia nga isu ket imbaon ti Dios kadakuada. Bulsek laeng dagitoy.

Laglagipem, SIASINO ti vindikaren ken Juan a Mammautisar? Naan-anay nga lumasattayo manen iti daytoy tapno awan ti panagduadua.

Idi napan dagiti tattao nagsaludsod ken ni Juan “siasino isuna”, kas naibaga iti Juan 1:19, ammoda ti padto ti Malakias 4:5-6a. Ammoda met, awan duadua, ti sao a dimteng iti ama ni Juan sakbay a naipasngay ni Juan, no kasano a rummuar iti “espiritu ni Elias” ken iturongna ti puso dagiti “amma kadagiti annak”. Ita, dua laeng ti mabalin a rason iti negatibo a sungbat ni Juan iti saludsod dagiti tattao no isu ni Elias. Basta saludsodenda kenkuana no isu ti Elias ti sabali a bersikulo ti Kasuratan ngem ti nayaplikar kenkuana, wenno dina ammo ti Sao. Ngem, mapaneknekak a talaga nga ammo ni Juan ti Sao, gapu ta idi intuloyda nga insaludsod kenkuana, “Sika kadi dayta a propeta?” Ammo ni Juan a tinukoyda ti propeta nga inkari ni Moises iti Deuteronomio 18. Ti panangilibakna idi ket ti panagbalinna dayta a propeta nga imbaga ni Moises a maysa a kas kenkuana. Kamaudiananna inkabil ni Juan ti bagina, iti Juan 1:22-23,

Naisurat daytoy...
22 “Ibagam ngarud no siasinoka,” kinunada. “Masapul nga adda isungbatmi kadagiti nangibaon kadakami. Ania ti masaom maipapan kenka?”
23 Simmungbat ni Juan babaen iti panangibagana iti padto ni profeta Isaias: “Siak ti timek ti maysa nga agpukpukkaw iti let-ang:...”

Ammo unay ni Juan ti Sao tapno ammona a kinuna ni Isaias iti Isaias 40:3 nga umay ti maysa, “Iti let-ang, mangisaganakay iti dalan ti Apo! Dalusanyo ti dalan iti let-ang a pagnaan ti Diostayo!” Ammona met a kuna ti Malakias 3:1, “Isaganayo ti dalan iti sanguanak,” kas kinuna met ni propeta Isaias. Kaskasdi nga inlibak ni Juan nga isu ni Elias. Ammona a masapul nga iturongna ti puso dagiti “amma kadagiti annak” gapu ta inawat ni tatangna a Zacarias dayta a padto. Ammo met ni Juan nga isu ket adda iti espiritu ni Elias, isu a posible a salsaludsodenda kenkuana no isu ni Elias ni Malakias 4 a mangiturong iti puso dagiti “annak iti ama” sakbay ti “naindaklan ken nakabutbuteng” aldaw ti Apo? Natural, insungbatna kadakuada a saan nga isu “dayta nga Elias”. Ngem, siasino ti vindikaren ken Juan? Interesado unay dagiti tattao no siasino isuna, ngem siasino ti timmakder ken nangibaga kadakuada? Imbagana a mismo kadakuada no siasino isuna, kas nailanad iti Juan 1:23,

Basaentayo manen daytoy...
23 “Siak ti timek ti maysa nga agpukpukkaw iti let-ang: ‘Palintegenyo ti dalan a pagnaan ti Apo!’”

Siasino ti vindikaren ken Cristo? Kuna ti Lucas 9:18-20...
18 Iti maysa nga aldaw, idi agkarkararag a maymaysa ni Jesus, immasideg kenkuana dagiti adalan. “Siasinoak kano iti panagkuna dagiti tattao?” sinaludsodna kadakuada.
19 “Adda agkuna a sika ni Juan a Mammuniag,” insungbatda. “Adda met agkuna a sika ni Elias. Adda pay agkuna a nagungar ti maysa kadagiti immun-una a profeta.”
20 “Ket dakayo,” sinaludsodna kadakuada, “siasinoak iti panagkunayo?” “Sika ti Cristo ti Dios,” insungbat ni Pedro.

Iti sabali pay a salaysay, insungbat ni Jesus:
17 Kinuna ni Jesus, “Nagasatka, Simon nga anak ni Jonas. Saan a tao no di ket ni Amak sadi langit ti nangipaltiing kenka iti daytoy a kinapudno. 18 Ibagak ngarud kenka a sika ket Pedro. Iti rabaw daytoy a bato, (ti paltiing) bangonekto ti iglesiak ket uray ni patay dinto agballigi kenkuana.

Daytoy ti mangted kadatayo iti umuna a pagilasinantayo iti vindikasion ti maysa a mammadto. Umay dayta babaen ti paltiing. Ket umay dayta babaen ti vindikasion dayta a propeta iti bagina. Ti Sao ti Dios vindikaren ti bagina nga isu ti Sao ti Dios. Indeklara ni Moises ti bagina nga isu ket maysa a propeta ti Dios. Kinuna ni Juan a Mammautisar nga isu ti nagsao ni Isaias, ket insuro ni Jesus kadagiti adalanna nga Isu ti Cristo.

----
Ngem iti Juan 10:36-38, kuna ni Jesus daytoy...
36 No maipapan kaniak, pinilinak ti Ama ket imbaonnak ditoy lubong. Gapu ta kinunak a siak ti Anak ti Dios, kunayon a nagsaoak iti maikontra iti Dios?
37 No diak ar-aramiden dagiti aramid ni Amak, saan koma a masapul a patiendak.
38 Ngem no aramidek ida, uray no didak patien, patienyo koma dagiti ar-aramidko tapno mapaneknekanyo nga adda ti Ama kaniak, ket addaak iti Ama.

Imbaga ni Jesus kadakuada a no dikay’ mamati iti ibagak kadakayo, patienyo ngarud ti makitayo nga ar-aramidek. Ita awanen ti sabali a panangilinteg iti maysa a propeta ti Dios: UMUNA, ibagana kadakayo no siasino isuna. MAIKADUA, aramidennanto dagiti aramid a naibaon nga aramidenna. Kasta ti panangbigbigmo iti maysa a propeta nga imbaon manipud iti Dios.

Ita ngarud, no adda propeta sakbay ti yaay ti “naindaklan ken nakabutbuteng” nga aldaw ti Apo, maysa iti espiritu ni Elias, adda dagiti sumagmamano nga aramid a manamnama nga aramidenna. Maaramidto dagiti aramidna a kas maymaysa iti espiritu ni Elias. “Isublina ti puso dagiti annak kadagiti amma” Itungpalna ti Mateo 17:11 a sadiay kuna ni Jesus nga “isublina amin a bambanag”. Iti dadduma a patarus, kastoy ti mabasa daytoy a paset “Ilintegna dagidiay banag a nagkamali.”

----
Ti libro ti Apocalipsis saritaenna daytoy maudi a panawen, ti Panawen ti Laodicea, kas addaan iti mensahero a mangibaga kadakuada nga isuda “daksanggasat ken kakaasika. Napanglawka. Lamolamoka. Bulsekka.” ket dimo ammo dayta. (Apo 3:17). Iti Apocalipsis 10:7, daytoy a mensahero ket natukoy a kas ti Maikapito nga Anghel ken kunana a, “Inton puyoten ti maikapito nga anghel ti trumpetana, ibanagton ti Dios ti nalimed a panggepna kas impakaammona idi kadagiti adipenna a profeta.”

Gapuna adda piho nga aramid nga aramiden ti Propeta ti Malakias 4. Saanto a mabindikaran babaen ti maysa a denominasion. Saanto nga umanamong ti kaaduan, ngem ammonanto no siasino isuna. Addanto dagidiay makakita kenkuana ken saanda nga am-ammo, ngem addanto met dagidiay addaan iti isu met laeng nga espiritu a kas kadagidiay nangawat ken ni Jesus babaen kadagiti aramidna, a kunana iti Juan 7:31, “Inton umay ti Cristo, agaramidto ngata iti ad-adu a milagro ngem ti inaramid daytoy a tao?”.

Ngem inton umay daytoy propeta ni Malakias 4 a kaduana ti espiritu ni Elias tapno isublina amin a banag ken leppasenna ti Misterio ti Dios, saanton a maikari ti lubong kenkuana, no kasano a maikarida kadagiti propeta idi un-unana. Kaaduan kadagiti tattao ti agannayas nga addaan iti kasta unay a relihion ken mangipeksa iti nakaad-adu a kalintegan, isu a bulsekdanto iti panagbisita.

Umayto daytoy a tao, nga aramidenna laeng ti naimbag. Isuna umayto a mangtungpal iti Nasantoan a Surat, a mangyeg iti mensahe kadagiti Napili, ti Nobia ni Cristo, ngem kaguranto dagiti lider ti relihion. Iparangarangdanto ti isu met laeng nga espiritu a kas kadagidiay nagtakder iti sakaanan ti krus ket kinunada, “Insalakanna dagiti dadduma ngem ti bagina dina maisalakan.” Tunggal tignay nga aramiden daytoy a propeta ket agserbinto iti sangatauan, kaskasdi a mababalaw, di maawatan, ken mailaksid gapu iti Doktrina nga iyegna. Naordenan a kas propeta manipud iti aanakan, kas kadagiti amin a propeta, ti yaayna ket mangtarayto sakbay ti maikadua nga iyaay ni Apo Jesu-Cristo - ket umayto iti espiritu ni Elias.

Basaen ti account iti...
Iti Siasino ti Lubong ket saan a Maikari.

Ngem sinagabana dagiti sagabaentayo koma, ti rigat a datayo koma ti naglak-am imbaklayna. Impagaruptayo a ti rigat a naglabasanna maysa a dusa nga impatay ti Dios kenkuana.

Ngem nasugat gapu kadagiti basbasoltayo, nasaplit gapu kadagiti dakes nga aramidtayo. Nawayawayaantayo gapu iti dusa a sinagabana, naagasantayo gapu iti pannakasapsaplitna.

Isaias 53:4,5