Dagiti Immun-una.

Pearry Green.

Inrekord ni San Juan iti kapitulo 1:19-21 ti sumaganad a makapainteres a diskurso iti nagbaetan ni Juan a Mammautisar ken sumagmamano a papadi a lallaki:

19 Nangibaon dagiti Judio a papangulo idiay Jerusalem iti sumagmamano a papadi ken Levita a mapan ken ni Juan tapno saludsodenda kenkuana,
20 “Siasinoka?” Saan a nagkedked ni Juan a nangibaga iti pudno, “Saan a siak ti Cristo,” kinunana a sibabatad.
21 “Siasinoka ngarud?” sinaludsodda manen. “Sika kadi ni Elias?” “Saan,” insungbat ni Juan. “Sika kadi ti Profeta?” kinunada. “Saan,” insungbatna.

Nakita dagitoy a papadi ken Levita a naiduma ti amin maipapan ken Juan - ti mensahena iti panagbabawi, ti kawesna a lalat ti kamelio, uray ti taraonna a balang ken atap a diro. Napaliiwda a saan a bimmaba idiay Templo tapno mangasaba, kaskasdi a naisangsangayan ti kinaepektibo ti ministeriona. Gapu ta nariribukan iti daytoy ganggannaet a tao iti let-ang, nagsapulda iti sungbat; gapuna ti saludsod a “sika kadi ni Elias ?” Ti maudi a naindaklan a mammadto nga ammo dagitoy a tattao isu ni Malakias, a ti mensahena ket naiwaras agarup uppat a gasut a tawen sakbayna. Am-ammo unay dagitoy a relihioso a Judio ti Malakias 4:5, ket impagarupda a ni Juan ti kaitungpalan daytoy a paset dayta a padto... “Ngem sakbay a dumteng ti naindaklan ken nakaal-alliaw nga aldaw ni Yahweh, ibaonkonto ni profeta Elias kadakayo.” Ngem idi napagsaludsodan no isu dayta a propeta, nalawag nga imbagana a “Saan”.

Kalpasanna isuda impagarupda a ni Juan ket mabalin a kaitungpalan ti Deuteronomio 18 a sadiay imbaga ni Moises nga addanto mammadto a maibaon kadakuada “kas ken” ni Moises a mismo. Immun-uneg ti misterio bayat nga inted ni Juan ti patad a panangilibak iti daytoy a saludsod. Bueno, inlibak ni Juan nga isu ti mammadto a “mangisubli iti amin a bambanag”; ita ilibakna ti panagbalinna a “mammadto a kas ken Moises”. Siasino a talaga isuna? Saan a naan-anay a maawatan dagiti kasuratan dagiti lider ti relihion dinamag kenkuana no isu “ti napulotan - ti Mesias?. Iti daytoy a saludsod insungbatna iti “wen” ken “saan”, “wen” isu ket pinulotan ti Dios ken “saan”, saan nga isu “ti” napulotan. Kamaudiananna, iti naespirituan a panagbulsekda, insaludsod dagiti papadi ken Levita kenkuana “Siasinoka?” Awan panagduadua ni Juan Bautista (iti San Juan 1:23) ket nangilasin ti bagina iti Kasuratan, nga intudona ida iti maysa a padto a nalipatanda iti Isaias 40:3, a kunkunana “Siak ti timek ti maysa nga agsangsangit idiay let-ang.”

Mangpaneknek kadi ni Juan maipapan iti bagina? Saan. Paneknekan ni Juan ti Nasantoan a Surat ket pinaneknekan ti Kasuratan ti maipapan kenkuana. Isu ti naan-anay a kaitungpalan dayta a Kasuratan.

Ita ni Isaias ket kinunana (Isaias 40:3) nga umay ti maysa nga agsangsangit a kas timek idiay let-ang. Ni Juan a Mammautisar ti dayta a “timek.” Kasta met, kuna ti Malakias 3:1, “Kastoy ti sungbat ti Apo a Mannakabalin-amin, “Ibaonkonto ti babaonek a mangisagana iti dalanko. Ket kellaatto nga umay ni Yahweh a sapsapulenyo iti Templona. Umayto ti babaonen a segseggaanyo ket ipakaammonanto ti tulagko.”

Manen, ni Juan a Mammuniag ket isu dayta mensahero a naibaon nga agtaray, sakbay a kellaat nga umay ti Apo iti Templona. Juan, babaen ti Kasuratan ammona no siasino isuna ken no ania ti aramiden ti ministeriona. Ngem ammotayo kadi no siasino isuna?

----
Ita, kitaentayo no kasano nga inlasin ni Jesus ni Juan a Mammautisar. Iti panangipalgakna iti bagina kas Anak ti Tao, inkabilna met ti ministerio ni Juan iti Sao. Inrekord ti Mateo 17:9-13 ti sumaganad a saritaan nga inaramid ni Jesus kadagiti adalan maipapan iti ministerio ni Elias iti padto ni Malakias 4:5, ken ti ministerio ni Juan a Mammautisar. Iti daytoy a paset ti Nasantoan a Surat, ilasin ni Jesus ti masanguanan nga Elias type ministry tapno maisubli amin a banag ket kalpasanna ilasinna ni Juan a Mammautisar a kas ti Elias ti Umuna nga iyaay ni Cristo.

9 “Awan pangibagbagaanyo iti naimatanganyo. Ibagayonto laeng daytoy kalpasan ti pannakapagungar ti Anak ti Tao,” imbilin ni Jesus kadakuada idi sumalsalogda iti bantay.
10 Sinaludsod kenkuana dagiti adalan, “Apay a kuna dagiti mamaestro iti Linteg a masapul nga umay nga umuna ni Elias?”
11 Insungbat ni Jesus, “Pudno nga umay nga umuna ni Elias tapno tarimaanenna amin a banag.
12 Ngem daytoy ti ibagak kadakayo: Immayen ni Elias ngem saan a nailasin dagiti tattao. Inaramidda ketdi kenkuana ti kinaykayatda. Kastanto met ti panangparigatda iti Anak ti Tao.”
13 Ket naawatan dagiti adalan a ni Juan a Mammuniag ti sarsaritaenna kadakuada.

No kasta, ni Juan a Mammautisar ket pudno a maysa a tao nga addaan iti espiritu ni Elias, nga agtartaray sakbay ti umuna nga iyaay ni Apo Jesucristo. Ngem SAAN nga isu “daydiay Elias” a mangisubli iti amin a banag. Kaskasdi dagiti karelihioso unay a tattao iti dayta a tiempo, dagiti Eskriba ken Fariseo, nupay nagbirbirokda iti Mesias, dida nabigbig, wenno ti immun-una kenkuana. Pinasingkedan ni Jesus a saanda nga inaramid dayta a nangpaneknek a posible a ti panangibaon ti Dios iti mannakabalin a tao ket saan a madlaw uray dagiti relihioso a tattao iti lubong. Ngem no ni Juan ti immun-una, ngarud kasapulan a bigbigen isuna kas maysa a nasakbay, ta no saan, awan mamaayna koma nga imbaon ti Dios. Ti di pannakabigbig ti “immun-una” ket mangiturong iti pannakapaay a mangbigbig iti SINNO ken NO ANIA ti tarayenna sakbayna. Uray kadagiti teolohikal a seminario, naisuro a ni Juan ti immun-una, ngem ti makagapu iti kasta a nasakbay ket napukaw kadagiti pannursuroda. Kalikaguman dagiti kasasaad ti panawen nga umay ti maysa a “immun-una” tapno “isaganana” dagiti tattao nga umawat iti inkari ti Dios.

Naipatarus manipud... "The Acts of the Prophet."
babaen Pearry Green

Basaen ti account iti... Dagiti immun-una.

Kastoy ti sungbat ti Apo a Mannakabalin-amin, “Ibaonkonto ti babaonek a mangisagana iti dalanko. Ket kellaatto nga umay ni Yahweh a sapsapulenyo iti Templona. Umayto ti babaonen a segseggaanyo ket ipakaammonanto ti tulagko.

Malakias 3:1

Ngem sakbay a dumteng ti naindaklan ken nakaal-alliaw nga aldaw ni Yahweh, ibaonkonto ni profeta Elias kadakayo.

Pagkakappiaennanto dagiti amma ken dagiti annak, ta no saan, siak ti umay ket dadaelek ti pagilianyo.

Malakias 4:5,6